Chiński Nowy Rok

W poniedziałek 8 lutego [2016 r.]  rozpocznie się Chiński Nowy Rok (u nas w niedzielę 7.02 o godz. 17:00 – wtedy w Pekinie wybije północ).

Według chińskiego zodiaku cykl dzieli się nie tylko na 12 miesięcy, lecz także na 12 lat, którym patronują kolejno: Szczur, Wół, Tygrys, Królik, Smok, Wąż, Koń, Baran, Małpa, Kogut, Pies i Świnia.  Do tego dochodzi podział według 5 żywiołów: Ogień, Ziemia, Metal, Woda i Drewno. Każdy rok z cyklu to rok, któremu patronuje inne zwierzę w połączeniu z innym żywiołem. Pełny cykl trwa sześćdziesiąt lat i dlatego Chińczycy bardzo hucznie świętują swoje sześćdziesiąte urodziny – jako uczczenie zakończenia pełnego cyklu.

Chiński Nowy Rok 2016 to Rok Ognistej Małpy, a więc rok osób urodzonych w latach: 1908, 1920, 1932, 1944, 1956, 1968, 1980, 1992 i 2004. Trzeba jednak pamiętać, że Chiński Nowy Rok rozpoczyna się między 20 stycznia a 20 lutego, tak więc osoby urodzone pomiędzy 1.-20. stycznia „należą” do poprzedniego znaku, a osoby urodzone w okresie pomiędzy 20 stycznia a 20 lutego muszą sprawdzić, kiedy w danym roku zaczynał się Chiński Nowy Rok.

Według astrologów wpływ Małpy oznacza tylko jedno – w tym roku nic nie będzie pewne, bo chińska Małpa to symbol nieprzewidywalności. Jest to jednak także znak rozwoju i kreatywności, tak więc będzie to prawdopodobnie płodny czas dla artystów, pisarzy, muzyków… słowem dla każdego, kto w pracy wykorzystuje twórczą energię.

 

Obchody Nowego Roku zwane są także „Festiwalem wiosny”. Powyższy symbol to odwrócony do góry nogami znak pisma chińskiego oznaczający wiosnę (chun). Słowo „odwrócić” jest homofonem słowa „nadejść” (oba wymawia się 'dao'). Znak na rysunku należy więc czytać „chun dao” czyli „nadeszła wiosna”. Bardzo często w okresie noworocznym wiesza się go na drzwiach wejściowych do domu.

Dla Chińczyków bardzo ważne jest, by powitać Nowy Rok w gronie rodzinnym. Rodzina umawia się u rodziców lub dziadków i często kilka pokoleń spotyka się pod jednym dachem. Żeby spędzić święta z rodziną, Chińczycy są w stanie pokonać nawet wiele tysięcy kilometrów. Przez to w okresie okołoświątecznym dochodzi do największej masowej migracji ludności na świecie. W Chinach nawet 200 mln ludzi decyduje się spędzić ten wyjątkowy dzień wraz z mieszkającymi w znacznym oddaleniu rodzinami.

Na kilka dni przed Nowym Rokiem każda rodzina jest zajęta sprzątaniem domu mając nadzieję na wypędzenie z niego nieszczęścia, które nagromadziło się przez ostatni rok. W przeddzień Nowego Roku rodziny spotykają się na wspólnym posiłku. Tradycyjnie w ten dzień żegnano boga ogniska domowego, który rozpoczynał swoją służbową podróż, by złożyć doroczne sprawozdanie przed Cesarzem Nefrytowym. W wigilię nowego roku rytualnie palono wizerunek boga oraz konia, na którym miał odlecieć do Niebios.

Po posiłku nadchodzi czas rozrywki – organizuje się rodzinne kasyno, pozwalając dzieciom grać w kości, karty, loterię, madżonga... i wygrywać przy tym pieniądze. Tego dnia dzieciom pozwala się nie spać do północy. W okresie noworocznym nie wolno denerwować się i krzyczeć na innych, zwłaszcza na dzieci, w związku z czym wiele przewinień i psot, takich jak tłuczenie talerzy i kubków, uchodzi dzieciom na sucho.

W Hongkongu, ale i w innych rejonach Chin, wiele osób po kolacji odwiedza kwiaciarnię, aby zakupić specjalne kwiaty i owoce, które zapewnią im powodzenie i szczęście. Kwiaty, często w donicach, kupuje się jako prezenty dla innych rodzin i znajomych. Same kwiaty (lub jakiś element prezentu) powinny mieć kolor czerwony, który jest dominującym kolorem w tym okresie, ponieważ służy odpędzeniu potwora Nian (po chińsku „Rok”). Popularną rośliną na Nowy Rok są też kwiaty brzoskwini, symbolizujące długie życie.

W dzień Nowego Roku każdy kto nie jest zamężny lub żonaty otrzymuje koperty z monetami, natomiast każdy kto jest zamężny lub żonaty powinien dawać pieniądze. Dawanie pieniędzy jest znakiem powodzenia i dobrobytu. Koperty – koniecznie czerwone – zawierają również życzenia powodzenia w szkole, zdobycia dużo pieniędzy, a także rychłego zamążpójścia. Nowy Rok to dla Chińczyków nowy początek, dlatego każdy powinien zrobić wszystko, aby tego dnia poczuć się szczęśliwym.

Charakterystycznymi rytuałami noworocznymi są: taniec lwa oraz taniec smoka mające długą tradycję. Lwy, których w Chinach nie ma, pojawiły się w chińskiej symbolice i kulturze dopiero w czasach dynastii Tang. Ponoć jeden z cesarzy tej dynastii miał sen, w którym został zaatakowany przez demony i uratowany przez lwa. Na pamiątkę wprowadził nową tradycję noworoczną. Natomiast taniec smoka służy okazaniu szacunku dla tego mitycznego stwora, który dla Chińczyków jest uosobieniem nadnaturalnych mocy, dobroci, urodzaju i godności.

Obchody Nowego Roku trwają w Chinach 15 dni, a kończy je „Święto Lampionów”. Rodziny wychodzą wówczas na spacer z wykonanymi własnoręcznie (lub kupionymi) lampionami i jedzą słynny „yuebing” (ciasto księżycowe), ponieważ tego dnia przypada pełnia księżyca.

Sprawdź swój chiński znak zodiaku: 

źródła: „Wiedza i życie” nr 3/2007; Theodora Lau – „Horoskop chiński” (Świat Książki 1998r.), LosyZiemi.pl, echiny.pl,